Όσιος Ονούφριος ο Παρηγορητής

Ο Όσιος Ονούφριος ανακαλύπτει τα οστά των Αγίων Σαράντα στην αυλή του

Ο Όσιος Ονουφριος έζησε την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Πολλές πόλεις διεκδικούν τον τίτλο της γενέτειράς του, η Αθήνα, τα Καμένα Βούρλα, το Λιανοκλάδι, η Κατάρα, το 35ο χιλιόμετρο Αθηνών-Λαμίας (η οποία απο τους ιστορικούς θεωρείται και ως η επικρατέστερη αφού ο πατεέρας του σύχναζε στο κωλόμπαρο της περιοχης και για αυτο ο Ονουφριος ειναι αγνωστου μητρός η οποία όμως εικάζεται πως ήταν η πρώτη του χορού-όπως λέγεται στην αργκό των μαγαζιών του ειδους-δηλαδή της πρώτης που εμφανιζόταν την περιοδο εκείνη. Δεν έχει αναγνωρίσει το παιδί και για αυτό και η ταυτοτητά της δεν αναφαίρεται) και άλλες. Από μικρός είχε κλίση στα γράμματα και τις τέχνες. Οι γονείς του ήταν απλοί άνθρωποι και ο πατέρας του, τοκογλύφος στο επάγγελμα, τον προόριζε για διάδοχό του. Από μικρός μπήκε έτσι ο Ονούφριος στη δούλεψη του πατέρα του κι αντί να πηγαίνει σχολείο με τα άλλα τα παιδιά πήγαινε να εισπράττει χρέη για να θρέψει τα αδέρφια του. Η δίψα του όμως για τα γράμματα ηταν ασίγαστη και ο μικρός τα βράδια διάβαζε κρυφά με ένα κερί αριθμητική, τύπους ανατοκισμού, ισοτιμίες συναλλάγματος και risk management, με όνειρο όταν μεγαλώσει να γίνει άνθρωπος χρήσιμος στην κοινωνία. Επειδή τα κεριά ήταν όμως ακριβά, πήγαινε στη γειτονική εκκλησία και έπαιρνε από εκεί ρίχνοντας στο παγκάρι φασόλια. Αν δεν είχε φασόλια, περίμενε να μπει καμιά γριούλα να ανάψει κερί και, υποδυόμενος τον νεωκόρο, το έσβηνε αμέσως και το έπαιρνε από το μανουάλι. Αν η γριούλα παραπονιόταν ότι μόλις το άναψε, της αποκάλυπτε με την πρώιμη για την ηλικία του σοφία που τον διέκρινε "και λίγο να κάψει πιάνει". Όταν οι άκαρδοι νεωκόροι σταμάτησαν να του δίνουν πια κερί, ο μικρός μη θέλοντας να στερηθεί τη γνώση που τόσο αγαπούσε, το έσκαγε κρυφά από το σπίτι του, έπαιρνε τα βιβλία του και πήγαινε στην ολονυχτία για να διαβάσει. Εκεί, στον οίκο του Θεού, γνώρισε το μεγαλείο του Χριστιανισμού. Οι ουράνιες ψαλμωδίες, ο ήχος των κερμάτων στο παγκάρι, η περιφορά του δίσκου, τα χρυσοποίκιλτα άμφια του παπά, τα «τυχερά» στα πρόσφορα σαγήνευαν τον Ονούφριο, που τα σκεφτόταν και δεν μπορούσε να κλείσει μάτι μετά στο κρεβατάκι του.

Ο θρησκευτικός του ζήλος μεγάλωνε νύχτα με τη νύχτα όλο και περισσότερο, ώσπου μια μέρα αισθάνθηκε την κλήση μέσα του και αποφάσισε να αφιερωθεί στον Θεό. Πήρε τις λιγοστές εισπράξεις της ημέρας από τους οφειλέτες του πατέρα του, ένα ξεροκόμματο και ένα ξερό κρεμμύδι και το'σκασε. Ταξίδεψε μερόνυχτα μέχρι που τα βήματά του τον έφεραν με τη χάρη του Θεού στο Άγιον Όρος. Εκεί γνώρισε στην Ελβετική σκήτη τον γέροντα Φιλάργυρο. Συγκλονισμένος από την αγιότητα του γέροντα αποφάσισε να μείνει κοντά του ως υποτακτικός και να τον βοηθάει στις δουλειές. Ο γέροντας εκτίμησε γρήγορα το τάλαντο του Ονούφριου να συγκινεί τους προσκυνητές και να τους κάνει να χάνουν το μέτρημα στη φιλανθρωπία καθώς και τις ικανότητές του στη δημιουργική λογιστική και τον κράτησε. Μετά από δέκα χρόνια ο Ονούφριος αισθάνθηκε πάλι τον Θεό να τον καλεί, αυτή τη φορά να αφήσει το μοναστήρι και να κατέβει στον κόσμο, να κηρύξει τον λόγο Του στους ανθρώπους. Πήρε την ευχή του γέροντά του, καμιά δεκαριά πολύτιμες εικόνες, τα άγια δισκοπότηρα της σκήτης, δυο-τρια χρυσά ευαγγέλια για να τα εκθέσει σε ιδιωτικές συλλογές του εξωτερικού και κατέβηκε στον κόσμο.
Ιερωσύνη

Μόλις κατέβηκε από το Όρος ο Όσιος, ο Κύριος τού υπέδειξε μια εκκλησία για να αρχίσει το ποιμαντικό του έργο. Η Χάρη Του τον οδήγησε σε ένα ξωκλήσι πάνω σε λόφο, μες στο πράσινο με θέα στη θάλασσα και κοντά στην πόλη, με μεγάλη κίνηση σε γάμους και βαφτίσεις. Αφού δόξασε τον Κύριο, ο Όσιος άρχισε με θέρμη να κηρύττει τον λόγο Του στους αμαρτωλούς τελώντας τριάντα μυστήρια την ημέρα, εξομολογώντας, προσεγγίζοντας τους πονεμένους ανθρώπους και λυτρώνοντάς τους από την αγωνία του θανάτου. Τους διηγούνταν για τον παράδεισο και τη βασιλεία του Θεού, όπου κανείς αν έχει πίστη θα μπει και όσο νωρίτερα δώσει την προκαταβολή τόσο καλύτερο δωμάτιο θα κλείσει. Στο μικρό σκοτεινό του καμαράκι παρηγορούσε χωρίς διάκριση χήρες, ανύπαντρες, παντρεμένες, αγοράκια, κοριτσάκια και καθοδηγούσε όποιον είχε πνευματικές ανησυχίες. Η φήμη του εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα και προσκυνητές από πολλά μέρη έρχονταν στο ξωκλήσι του με την ελπίδα να τον πετύχουν στο πεντάλεπτο μεταξύ γάμων και να του εξομολογηθούν τις αμαρτίες τους.

Όταν λειτουργούσε ο Όσιος, βρισκόταν κανείς μεταξύ ουρανού και γης. Είχε το χάρισμα να επικοινωνεί απ'ευθειας με τον Κύριο, οπότε πολλές φορές δε χρειαζόταν να πει καν τις ευχές. Μαρτυρίες πιστών αναφέρουν τη θαυμαστή τέλεση γάμου εντός τριλέπτου και τρισαγίου εντός λεπτού. Το Σάββατο εκείνο ο Όσιος, θερμός υποστηρικτής του μυστηρίου του γάμου και της τεκνοποιίας, κατάφερε να τελέσει 35 γάμους σε ένα απόγευμα. Αν πάλι τύχαινε να έρθει δεσπότης, η λειτουργία κρατούσε δυο μέρες και δυο νύχτες, τέτοια ήταν η κατάνυξη του Οσίου. Πολλές πιστές άνω των 70 ετών ανέφεραν αλλεπάλληλους οργασμούς, όταν η ασκητική επιβλητική μορφή του γέροντα, σχεδόν μετουσιωμένη, έβγαινε από την Ωραία Πύλη και με φωνή από το υπερπέραν έλεγε στους πιστούς "ο δίσκος που θα περάσει είναι για τις χήρες και τα ορφανά".
Τα θαύματα

Οι επίτροποι και ο Όσιος μετά το θαύμα με τα εικονικά τιμολόγια

Τότε άρχισαν και οι διηγήσεις για τα θαύματα του Οσίου. Κάποιες είδαν καθώς εξομολογούνταν γονατιστές μπροστά του τη ρομφαία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ να ορθώνεται να τις τιμωρήσει αλλά με το χάδι του Οσίου να ξαναμαζεύεται, άλλες ένιωσαν (στην ίδια πάντα στάση) σταγόνες αγιασμού να τις ραντίζουν, άλλες είδαν το Χριστό φαντάρο, άλλες ένιωσαν τη θέρμη της πίστης ανάμεσα στα πόδια τους. Στείρες τεκνοποίησαν, τυφλοί ανέβλεψαν, παρθένες διακορεύθηκαν, κουτσοί περπάτησαν, κουλοί αυτοϊκανοποιήθηκαν, χήρες παρηγορήθηκαν, το καμαράκι του Οσίου ανέβλυζε αγιότητα. Ο Όσιος ανακάλυψε χάρη σε όνειρο ότι το κρεβάτι του ήταν από τίμιο ξύλο και το έκοψε κομματάκια και το μοίρασε έναντι συμβολικού ανταλλάγματος στους πιστούς, ενώ με την καθοδήγηση της Παναγίας ξέθαψε τα οστά των Αγίων Σαράντα που αγνοούνταν ως τότε και τα εξέθεσε σε προσκύνημα έναντι πάντα συμβολικού ανταλλάγματος. Επίσης, βλέποντας ο Κύριος το θεάρεστο έργο του, τον προίκισε και με το προορατικό χάρισμα κάνοντάς τον ακόμα πιο γνωστό ανάμεσα στους πιστούς. Ο γέρων πλέον Ονούφριος μπορούσε έναντι ευλόγου αντιτίμου να προβλέψει το μέλλον, να πει τα χαρτιά, τον καφέ, τη γυάλινη σφαίρα. Το μεγάλο του χάρισμα ωστόσο παρέμεινε ως το τέλος η θεραπεία των στείρων γυναικών: διείσδυε στα τρίσβαθα της ψυχής και του σώματος της πιστής και την αλάφρυνε από τις αμαρτίες, ώστε να μπορεί, αγνή πλέον, να τεκνοποιήσει.

Η φήμη του όμως έφτασε και ως τους Τούρκους, οι οποίοι δεν έβλεπαν με καλό μάτι τον Χριστιανό Άγιο. Οι άπιστοι, καθοδηγούμενοι από τον διάβολο, έστειλαν τον στυγνό και άτεγκτο φοροεισπράκτορα της περιοχής να ελέγξει τα βιβλία της εκκλησίας. Τότε ο Όσιος έκανε το Θαύμα με τα εικονικά τιμολόγια και ο άπιστος φοροεισπράκτορας, βρίσκοντας άψογα τα βιβλία, μετανόησε και βαφτίστηκε Χριστιανός.
Το τέλος

Ο Όσιος αξιώθηκε να φτάσει σε βαθιά γεράματα. Μέχρι το τέλος ο Θεός φρόντιζε ο Όσιος να έχει δίπλα του κάθε χρόνο και καινούργιο υποτακτικό και καινούργια ανηψιά να τον φροντίζουν και να τον ξεκουράζουν από το κοπιαστικό του έργο. Ο διάβολος ακούραστος τον έβαζε σε πειρασμό μέχρι τέλους για να τον κερδίσει, του έστελνε κοκορέτσια τη Σαρακοστή, κοψίδια την Μεγάλη Παρασκευή, κοντοσούβλι τη νηστεία του Δεκαπενταυγούστου, αλλά ο Όσιος με την ακλόνητή του πίστη εξαφάνιζε τον πειρασμό από το τραπέζι. Πέθανε πλήρης ημερών σε οίκο ανοχής, όπου είχε πάει να κηρύξει τον θείο λόγο.
Έργα

Ο Όσιος Ονούφριος ήταν και μέγας θεολόγος της Ορθοδοξίας. Έγραψε πολλές δογματικές πραγματείες και ποιμαντικά έργα. Τα πιο σημαντικά έργα του είναι η "Έγχυσις Θείου Λόγου" (ποιμαντικό), η "Πίστις και Πίστωσις" (δογματικό) και "Άπαντα Οσίου Ονουφρίου καλαίσθητος τόμος δερματόδετος με εικονογράφηση" (ποιμαντικό-δογματικό).